Asociación Vasca de periodistas - Colegio Vasco de periodistas

Asociación Vasca de periodistas - Colegio Vasco de periodistas

[Cast/Eusk] Por una ciudadanía europea constructiva e ilusionada

Desde 1985, tras su aprobación por los jefes de Estado y de Gobierno reunidos en el Consejo Europeo, todos los 9 de mayo se celebra el día de Europa, el día de la Paz y la Unidad de Europa. Esta fecha marca el aniversario de la histórica “Declaración de Schuman” promulgada en 1950 en la que, con toda la ilusión del mundo, se quería construir Europa poniendo en valor la idea de que, una nueva forma de cooperación política y económica, haría inconcebible la guerra entre las naciones europeas.

Desde entonces se ha avanzado mucho. El esfuerzo ha sido enorme para edificar institucionalmente esa unidad geopolítica que creíamos iba a ser un marco cómodo para todos/as, una garantía para la protección y convivencia, para sobrevivir y mantenerse a flote en el complicado orden mundial.

La soñada Europa, una comunidad política de derecho fundada para propiciar la integración y gobernanza en común de los Estados, naciones y pueblos, cuya misión seria crear un espacio de paz y justicia, bienestar, concordia y respeto a los derechos y la dignidad  humana.

Sin embargo, ese esfuerzo, aún siendo necesario no es suficiente, dista mucho de lo que cabria esperar a estas alturas de la Historia. Mas allá de si las instituciones europeas son o no pura tecnocracia, un mero entramado de expertos y complicada burocracia, falla lo básico: la toma de conciencia y construcción de una ciudadanía europea.

Eso sigue sin existir y, además, se ve agravada por la pérdida de liderazgo y protagonismo de Europa en los conflictos internacionales que están poniendo en peligro la seguridad y estabilidad mundial. La apatía, desafección y frustración, la falta de ilusión  de la ciudadanía son un lastre que fosiliza e impide el progreso, el desarrollo, la justicia y la paz.  

La guerra y crisis actuales nos están poniendo a prueba, deberíamos aprovechar este tsunami de incertidumbres para apelar con mayor ahínco a la necesidad de una ciudadanía europea madura, empática y solidaria; formada e informada, capaz de elaborar sus propias opiniones, capaz de protestar y exigir, de reivindicar con valentía derechos y necesidades… Una ciudadanía europea entregada al interés general que construya Comunidad, unidad de acción y esperanza.

Mas allá de las meras palabras e ideas, todos/as podemos aportar mucho en ese camino pero, el buen periodismo y los/as periodistas, somos imprescindibles.

Amaia Goikoetxea

Presidenta de la Asociación Vasca de Periodistas

Decana del Colegio Vasco de Periodistas


Europako herritartasun eraikitzaile eta ilusionatuaren alde

1985-etik, Kontseilu Europarrean bildutako estatuburuek eta gobernuburuek onartu ondoren, maiatzaren 9-an Europaren eguna ospatzen da, Bakearen eta Europaren Batasunaren eguna. Data horrek 1950-ean aldarrikatutako Schumanen Adierazpen historikoaren urteurrena markatzen du. Bertan, munduaren ilusio guztiarekin, Europa eraiki nahi zen, politika eta ekonomia arloko lankidetza modu berri batek Europako nazioen arteko gerra pentsaezina bihurtuko zuen ideiari balioa emanez.

Harrezkero asko aurreratu da. Ahalegin handia egin dugu gure ustez guztiontzako erosoa izango zen unitate geopolitiko hori instituzionalki eraikitzeko, babesa eta bizikidetza bermatzeko, bizirik irauteko eta mundu mailako ordena korapilatsuan flotatzeko.

Amestutako Europa, Estatuak, nazioak eta herriak elkarrekin integratzeko eta gobernatzeko sortutako zuzenbideko komunitate politikoa, bere egitekoa bakea eta justizia, ongizatea, konkordia eta giza eskubideekiko eta duintasunarekiko errespetuzko espazioa sortzea izango litzatekeena.
Hala ere, ahalegin hori, beharrezkoa izan arren, ez da nahikoa, Historiaren garaiera honetan espero zitekeenetik oso urrun dago. Europako erakundeak teknokrazia hutsa, adituen sare hutsa eta burokrazia korapilatsua diren ala ez alde batera utzita, oinarrizkoak huts egiten du: europar herritartasunaren kontzientzia hartzea eta eraikitzea.

Hori ez dago oraindik, eta, gainera, are larriagoa da Europak lidergoa eta protagonismoa galdu dituelako nazioarteko gatazketan, munduko segurtasuna eta egonkortasuna arriskuan jartzen ari baitira. Apatia, desafekzioa eta frustrazioa, herritarren ilusiorik eza, aurrerabidea, garapena, justizia eta bakea fosildu eta eragozten dituen lasta dira.

Gaur egungo gerrak eta krisiak proban jarri gaituzte. Ziurgabetasun tsunami hori baliatu beharko genuke Europako herritartasun heldu, enpatiko eta solidarioaren beharra sakonago eskatzeko. Herritartasun hori trebatua eta informatua izan beharko litzateke, bere iritziak lantzeko gai izango dena, protesta egiteko eta exijitzeko gai izango dena, eskubideak eta beharrak ausardiaz aldarrikatuko dituena.

Hitz eta ideia hutsetatik haratago, guztiok ekarpen handia egin dezakegu bide horretan, baina, kazetaritza ona eta kazetariak, ezinbestekoak gara.

Amaia Goikoetxea
Kazetarien Euskal Elkargoko dekanoa
Euskal Kazetarien Elkarteko presidentea